อักษรจรัส รุ่น 20

"แสงดาวสวยพราวดูเด่น เล็งเห็นเหมือนตาของเธอ เฝ้าเพ้อหัวใจละเมอ รำพัน... "

น้อยคนจะไม่รู้จักเพลง “สายทิพย์” บทเพลงที่แสนจะเรียบง่ายแต่ลึกซึ้ง อ่อนหวาน ไพเราะติดหูคนทุกรุ่นทุกวัยมาเป็นเวลากว่า 60 ปี ยากจะเชื่อว่าผู้ประพันธ์เนื้อร้องและทำนองคือสองสาวน้อยกระโปรงแดงแห่งโรงเรียนวัฒนาวิทยาลัย เด็กหญิงปานทิพย์ โลจายะ (คำร้อง) และเด็กหญิงสายสุรี วัชรเกียรติ (ทำนอง)

ในที่นี้จะขออนุญาตกล่าวถึงเฉพาะอาจารย์สายสุรี จุติกุล ผู้ประพันธ์ทำนองซึ่งน้อยคนนักจะรู้ว่านักเปียโนระดับครูผู้นี้เคยเป็นนิสิตอักษรศาสตร์รุ่นเดียวกับรองศาสตาจารย์ สดใส พันธุมโกมล แม้จะอยู่ใต้ร่มชงโคช่วงสั้นๆ แต่เป็นเวลาแน่นแฟ้น มีความหมาย เหตุที่อาจารย์เล่าเรียนที่คณะฯ เพียงสามเดือนเพราะคุณแม่ต้องการให้อาจารย์ไปเรียนต่อต่างประเทศเมื่อเรียนจบจากโรงเรียนเตรียมอุดมฯ แต่อาจารย์ต่อรองกับคุณแม่ขอเข้าเรียนที่คณะอักษรศาสตร์กับเพื่อนๆ หนึ่งเทอมก่อนเดินทางไปศึกษาต่อ แม้จะไม่ได้เป็นอักษรศาสตร์บัณฑิตแต่อาจารย์มีจิตวิญญาณของความเป็นชาวอักษรฯ อย่างเต็มเปี่ยม

จากเด็กหญิงสายสุรี วัชรเกียรติในวันวาน อาจารย์เป็นที่รู้จักกันในนามของดร. สายสุรี จุติกุลในวันนี้ หญิงแกร่งที่มีคุณานุปการต่อวงการการศึกษา ศิลปวัฒนธรรม กฎหมาย สิทธิมนุษยชน สิทธิเด็กและสิทธิสตรี อาจารย์เป็นที่นับถือในระดับสากลทั่วโลก ชื่อของอาจารย์คือส่วนสำคัญของไบโอดาต้าที่อธิบายความสำเร็จของการเป็นนักสู้ คือแรงบันดาลใจ คือความรัก คือแรงสนับสนุน ทุกคนที่รู้จักอาจารย์ต่างซาบซึ้งในน้ำใจอันกว้างกว่าผืนมหาสมุทรทั้งห้ารวมกัน
หลังจากสอนที่คณะครุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยอยู่ถึง 12 ปี อาจารย์สายสุรีได้เป็นหนึ่งในผู้ร่วมก่อตั้งคณะศึกษาศาสตร์ และเป็นคณบดีคนแรก รวมทั้งเป็นผู้ก่อตั้งโรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยขอนแก่น นอกจากนั้นยังเป็นนักวิจัย เป็นนักเขียน เป็นนักแต่งเพลง เป็นนักจัดรายการวิทยุ เป็นนักเปียโนผู้เคยเล่นถวายสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ ในงานคอนเสิร์ตกาชาด เป็นผู้ร่วมก่อตั้งวงดุริยางค์ซิมโฟนีกรุงเทพ เป็นผู้ก่อตั้งวงดุริยางค์เยาวชนไทย เป็นรองโฆษกรัฐบาล (สมัยท่านนายกฯ พลเอกเปรม ติณสูลานนท์) เป็นรัฐมนตรีสองสมัย (สมัยท่านนายกฯอานันท์ ปันยารชุน) เป็นสมาชิกวุฒิสภา เป็นกรรมการและกรรมาธิการในหลายคณะกรรมการของสหประชาชาติ และเป็นกรรมการบอร์ดในหน่วยงานของสหประชาชาติและองค์กรนานาชาติอีกหลายตำแหน่ง
ผลงานเกี่ยวกับเด็กและสตรีอาทิ การแก้กฎหมายให้สตรีได้เพิ่มวันลาคลอดเป็น90วันเพื่อให้ลูกได้กินนมแม่ แก้กฎหมายให้เด็กที่เกิดจากสตรีไทยที่สมรสกับคนต่างด้าวได้สัญชาติไทยโดยอัตโนมัติ แก้กฎหมายให้เด็กที่ไม่มีใบเกิดหรือทะเบียนบ้านได้เข้าเรียน แก้กฎหมายให้สตรีและบุรุษมีความเท่าเทียมในการจ้างงานและการครองตำแหน่งสูง และแก้กฎหมายมิให้มีการคุกคามทางเพศในสถานที่ทำงาน
ในการฉลองวันผู้นำสตรีโลกที่ทำเนียบขาวปี 2543 First Lady Hillary Clinton ได้ส่งผู้ช่วยตามหาตัวอาจารย์ขณะประชุมอยู่ในกรุงนิวยอร์คเพื่อเชิญอาจารย์ไปร่วมปราศัยกับท่านสุภาพสตรีหมายเลขหนึ่ง โดยมี President Bill Clinton, Kofi Annan, Janet Reno และ Madeleine Albright ร่วมปราศัยด้วย
อาจารย์คือผู้ที่มุ่งมั่นให้งานสำเร็จโดยมิหวังชื่อเสียงหรือสินจ้างเป็นการตอบแทน ที่สำคัญเหนือสิ่งทั้งปวงที่อาจารย์ทำคือเป็นแม่และยายที่เยี่ยมยอด เป็นตัวอย่างที่ดี สั่งสอนปลูกฝังค่านิยมแห่งความเหมาะสม การมีจริยธรรม การมีความเป็นอยู๋ที่เรียบง่าย การรู้จักการให้ และความเสียสละ
วันนี้อาจารย์ยังขันแข็งเดินทางรอบโลกด้วยวัย 82 ปี ทำงานเป็นตัวแทนของประเทศไทยในนามของหน่วยงานราชการหลายแห่งและมูลนิธิศุภนิมิตแห่งประเทศไทย แม้สายตาจะไม่แจ่มใสเหมือนวันก่อนๆ แต่อาจารย์ยังหมายใจจะมอบประสบการณ์ ความรู้และความสามารถอันล้นเหลือเพื่อประโยชน์ ความก้าวหน้าและความสุขของเด็กและสตรีต่อไป
ดาวดวงนี้จะสุกสกาวสวยพราวดูเด่นอยู่ชั่วกาลนาน เวลาที่ผ่านไปมีแต่จะเพิ่มคุณค่าและความกระจ่างสว่างนวลละไม เป็นแสงดาวระยิบระยับ ส่องทางให้ผู้คนเดินตามวิถีแห่งความดีงามที่อาจารย์บรรจงรังสรรค์ไว้