ความเป็นมา

  • การแข่งขันภาษาศาสตร์โอลิมปิกระดับชาติในประเทศไทย เพื่อคัดเลือกผู้แทนไปแข่งขันภาษาศาสตร์โอลิมปิกระหว่างประเทศ (International Linguistics Olympiad หรือ IOL) จัดขึ้นเป็นครั้งแรกเมื่อปี พ.ศ. 2564 โดยภาควิชาภาษาศาสตร์ คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เป็นผู้ริเริ่ม และได้รับความร่วมมือเป็นอย่างดีจากมหาวิทยาลัยหลายแห่ง ได้แก่ คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี และสถาบันวิจัยภาษาและวัฒนธรรมเอเชีย มหาวิทยาลัยมหิดล
  • ประเทศไทยได้ส่งผู้แทนไปร่วมการแข่งขันภาษาศาสตร์โอลิมปิกระหว่างประเทศเป็นครั้งแรกเมื่อปี พ.ศ. 2565 โดยได้รับการสนับสนุนจากมูลนิธิส่งเสริมโอลิมปิกวิชาการ และพัฒนามาตรฐานวิทยาศาสตร์ศึกษา ในพระอุปถัมภ์สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ (สอวน.) โดยมีสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเป็นประธานมูลนิธิ
  • การแข่งขันเพื่อคัดเลือกผู้แทนประเทศไทยไปแข่งขันภาษาศาสตร์โอลิมปิกระหว่างประเทศได้มีส่วนสำคัญในการสร้างความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับวิชาภาษาศาสตร์ให้เป็นที่รู้จักในวงกว้าง และส่งเสริมการพัฒนาศักยภาพทางภาษาและภาษาศาสตร์ ให้แก่นักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย ดังที่องค์ประธานมูลนิธิ สอวน. ทรงเห็นความสำคัญในการส่งเสริมให้นักเรียน ระดับมัธยมศึกษาตอนปลายทั่วประเทศที่มีความสามารถทางวิชาการได้มีโอกาสรับการพัฒนาศักยภาพตามความถนัดทั้งในด้านทฤษฎี และทักษะด้านปฏิบัติการ ให้สามารถวิเคราะห์ สังเคราะห์ และแก้ไขปัญหาที่ซับซ้อนได้ ส่งผลให้การแข่งขันได้รับความสนใจ จากนักเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนปลายทั่วประเทศเพิ่มขึ้นทุกปี และผู้แทนประเทศไทยได้รับรางวัลในการแข่งขันภาษาศาสตร์ โอลิมปิกระหว่างประเทศอย่างต่อเนื่อง

ธรรมนูญการแข่งขัน

คลิกเพื่ออ่านเพิ่มเติม

ตราสัญลักษณ์ของการแข่งขัน

ตราสัญลักษณ์ประจำการแข่งขันภาษาศาสตร์โอลิมปิกระดับชาติมีองค์ประกอบหลัก 3 องค์ประกอบ ได้แก่ ภาพนามธรรมของศิลาโรเซตตา (Rosetta Stone) อักษรย่อภาษาอังกฤษ LOT และอักษรย่อภาษาไทย ภอท.

ศิลาโรเซตตาจารขึ้นโดยใช้อักขระสามชนิด คือใช้อักขระไฮโรกลิฟิก (Hieroglyphic) และอักขระดิมอติก (Demotic) เพื่อจารภาษาอียิปต์ และใช้อักขระกรีกเพื่อจารภาษากรีก เมื่อมีการค้นพบศิลาโรเซตตานั้น ยังไม่มีผู้ใดอ่านอักขระไฮโรกลิฟิกได้ แต่เพราะการจารเนื้อความเดียวกันในสองภาษาด้วยอักขระสามชนิดจึงทำให้สามารถถอดรหัสอักขระไฮโรกลิฟิกได้ การแข่งขันภาษาศาสตร์โอลิมปิกมักมีโจทย์ปัญหาประเภทศิลาโรเซตตามาให้ผู้เข้าแข่งขันแก้อยู่เสมอ โจทย์ปัญหาประเภทศิลาโรเซตตาคือโจทย์ปัญหาสองภาษา ภาษาหนึ่งเป็นภาษา (หรือระบบสัญลักษณ์ที่คล้ายภาษา) ที่ผู้แก้โจทย์ไม่ทราบ และอีกภาษาหนึ่งคือภาษาแม่ของผู้แก้โจทย์ ("Solverese") โจทย์ประเภทนี้อาจให้ผู้แก้โจทย์ แปลภาษาหนึ่งเป็นอีกภาษาหนึ่ง หรือแก้โจทย์อื่น ๆ เกี่ยวกับภาษาที่ผู้แก้โจทย์ไม่ทราบ

ในส่วนของตัวย่อภาษาอังกฤษของการแข่งขัน แม้ว่าชื่อการแข่งขันภาษาอังกฤษจะเป็น Thailand Linguistics Olympiad แต่การย่อชื่อการแข่งขันภาษาอังกฤษด้วย LOT นั้นสื่อถึงการลำดับคำตามภาษาไทย สังเกตได้จากตราสัญลักษณ์ที่วาง L O และ T อยู่ในตำแหน่งเดียวกับ ภ อ และ ท ตามลำดับนอกจากนี้ที่ตัวอักษรย่อภาษาไทย ภอท. ยังมีสัญลักษณ์ที่เป็นเส้นโค้ง และเส้นตรงกำกับ สัญลักษณ์ดังกล่าวสะท้อนภาพอวัยวะที่ใช้ในการผลิตเสียงเชิงสัทศาสตร์ของแต่ละอักษร ซึ่งได้รับแรงบันดาลใจจากการออกแบบสัญลักษณ์แทนเสียงที่เรียกว่า วจนะที่มองเห็น (visible speech) สัญลักษณ์ทั้งสามที่กำกับอักษรย่อภาษาไทย ภอท. แสดงอวัยวะที่ใช้ในการผลิตเสียงที่แตกต่างกันคือ <ภ> /pʰ/ ริมฝีปาก <อ> /ʔ/ เส้นเสียง และ <ท> /tʰ/ ปลายลิ้นที่ไปแตะปุ่มเหงือก ตามลำดับ

การแข่งขันที่ผ่านมา

LOT 5 (2568)

ผู้สมัคร 2,737 คน

ผู้เข้าสอบ 2,039 คน

LOT 4 (2567)

ผู้สมัคร 1,372 คน

ผู้เข้าสอบ 1,068 คน

LOT 3 (2566)

ผู้สมัคร 785 คน

ผู้เข้าสอบ 682 คน

LOT 2 (2565)

ผู้สมัคร 504 คน

ผู้เข้าสอบ 352 คน

LOT 1 (2564)

ผู้สมัคร 540 คน

ผู้เข้าสอบรอบที่ 1 302 คน

สถิติการแข่งขันที่ผ่านมา