ความเป็นมาของโครงการ
การแข่งขันภูมิศาสตร์โอลิมปิกระหว่างประเทศริเริ่มโดยสมาพันธ์ภูมิศาสตร์ระหว่างประเทศ โดยมีวัตถุประสงค์ที่จะกระตุ้นความสนใจของเยาวชนในการศึกษาด้านภูมิศาสตร์และสิ่งแวดล้อม และเป็นเวทีสร้างความสัมพันธ์และความเข้าใจที่ดีต่อกันให้กับเยาวชนจากภูมิภาคต่างๆ ทั่วโลก การแข่งขันนี้เริ่มจัดครั้งแรกในปี พ.ศ. 2539 ณ กรุงเฮก ประเทศเนเธอร์แลนด์ ต่อมาได้จัดให้มีการแข่งขันทุกๆ 2 ปี และตั้งแต่ปี พ.ศ. 2556 เป็นต้นมาได้จัดให้มีการแข่งขันทุกปี ประเทศที่เข้าร่วมการแข่งขันจะคัดเลือกผู้แทนจำนวน 4 คน โดยต้องมีอายุระหว่าง 16-19 ปี และยังศึกษาในระดับมัธยมของประเทศนั้นๆ สำหรับภาษาทางการที่ใช้ในการแข่งขันคือภาษาอังกฤษ
มูลนิธิส่งเสริมโอลิมปิกวิชาการและพัฒนามาตรฐานวิทยาศาสตร์ศึกษา ในพระอุปถัมภ์สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอเจ้าฟ้ากัลยานิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ (สอวน.) ซึ่งมีสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เป็นองค์ประธานมูลนิธิ ทรงเล็งเห็นความสำคัญของวิชาภูมิศาสตร์และได้ทรงมอบหมายให้มูลนิธิ สอวน. ดำเนินการพัฒนาเยาวชนให้มีความรู้ ความสามารถในระดับมาตรฐานสากล เพื่อไปแข่งขันภูมิศาสตร์โอลิมปิกระหว่างประเทศ ทางภาควิชาภูมิศาสตร์ คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ตอบรับคำเชิญของมูลนิธิ สอวน. เข้าเป็นศูนย์ภูมิศาสตร์โอลิมปิกสำหรับนักเรียนในพื้นที่กรุงเทพมหานคร เพื่อช่วยอบรมและทำหน้าที่ร่วมคัดเลือกนักเรียนจากโรงเรียนต่างๆในพื้นที่กรุงเทพมหานคร และส่งเข้าร่วมการแข่งขันระดับประเทศเพื่อคัดเลือกตัวแทนประเทศไทยไปแข่งขันภูมิศาสตร์โอลิมปิกระหว่างประเทศ โดยจะได้รับการสนับสนุนค่าใช้จ่ายในการดำเนินการจากมูลนิธิฯ เพื่อให้กิจกรรมดังกล่าวประสบผลตามความมุ่งหมาย ภาควิชาภูมิศาสตร์จึงได้จัดทำโครงการคัดเลือกผู้แทนเพื่อเข้าอบรมโครงการภูมิศาสตร์โอลิมปิกวิชาการ โดยมีเป้าหมายที่จะจัดอบรมนักเรียนในระดับมัธยมศึกษาตอนปลายที่ผ่านการคัดเลือกเข้าอบรมจำนวนอย่างน้อย 100 คน
วัตถุประสงค์ของโครงการ
1. เพื่อเผยแพร่ความรู้ทางภูมิศาสตร์แก่นักเรียนในระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย
2. เพื่อคัดเลือกตัวแทนนักเรียนในระดับมัธยมศึกษาตอนปลายเข้าร่วมการอบรมค่าย 1 และการอบรมค่าย 2 และเข้ารับการสอบคัดเลืือกเป็นตัวแทนไปแข่งขันภูมิศาสตร์โอลิมปิกระดับชาติ
3. เพื่อประชาสัมพันธ์การเรียนการสอนภูมิศาสตร์และสร้างทัศนคติที่ดีต่อการเรียนสาขาวิชาภูมิศาสตร์
4. เพื่อสร้างโอกาสในการดึงดูดนักเรียนที่มีความสามารถมาเรียนในสาขาวิชาภูมิศาสตร์
ผู้เข้าร่วมโครงการ
ผู้เข้าร่วมโครงการประกอบด้วย นักเรียนจากโรงเรียนในพื้นที่กรุงเทพมหานคร* และเข้าร่วมการสอบคัดเลือกและมีคะแนนผ่านเกณฑ์อย่างน้อย 100 คน
*ยกเว้น
โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษา โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย โรงเรียนสาธิตแห่งมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
และ โรงเรียนสามเสนวิทยาลัย
เนื้อหาการสอบ
เป็นแบบปรนัย (4 ตัวเลือก)
ตามหัวข้อในหนังสือภูมิศาสตร์กายภาพ ภูมิศาสตร์มนุษย์ และภูมิศาสตร์เทคนิคของมูลนิธิ สอวน.
คำถามเป็นภาษาไทย
มีข้อสอบทั้งสิ้น 150 ข้อ เวลาสอบ 3 ชั่วโมง (9.00-12.00 น.)
การประเมินผลการอบรมและเกณฑ์การผ่านการอบรม (กรณีได้รับคัดเลือกเข้าอบรมค่าย 1)
การประเมินผลการอบรม ประเมินจาก
(1) นักเรียนเข้าร่วมการอบรมไม่น้อยกว่าร้อยละ 80
(2) การประเมินโดยใช้การสอบเพื่อคัดเลือกนักเรียนเข้าอบรมค่าย 2 โดยการสอบจะมีขึ้นในเดือนตุลาคมของทุกปี
(3) เป็นผู้มีความประพฤติเรียบร้อยเหมาะสม โดยพิจารณาจากคณะกรรมการประจำศูนย์ (อาจารย์ประจำศูนย์ และกรรมการ/เจ้าหน้าที่ประจำศูนย์) เห็นว่าสมควรให้ผ่านการอบรม
ผู้ที่ผ่านเกณฑ์ที่คณะกรรมการฯกำหนด ครบทั้งสามข้อ จะได้รับประกาศนียบัตรการเข้าอบรมภูมิศาสตร์โอลิมปิก จากภาควิชาภูมิศาสตร์ คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
สำหรับผู้ที่ผ่านเกณฑ์ทั้งสามข้อและมีคะแนนสูงสุด 50 คนแรก จะได้เข้าร่วมการอบรมค่าย 2 และจะได้รับการคัดเลือกเพื่อเข้าร่วมแข่งขันระดับชาติต่อไป ซึ่งจะจัดขึ้นในเดือนพฤษภาคมของทุกปี
ประโยชน์ที่คาดว่าจะได้รับ
1. มีการเผยแพร่ความรู้ด้านภูมิศาสตร์ให้แก่เยาวชน
2. นักเรียนมีความสนใจและมีทัศนคติที่ดีต่อการเรียนภูมิศาสตร์
3. นักเรียนได้รับความรู้ และได้รับการเตรียมความพร้อมเพื่อเข้าร่วมการแข่งขันภูมิศาสตร์โอลิมปิกระดับชาติ