คณะอักษรศาสตร์สนับสนุนให้มีการจัดตั้ง "ชุมนุมของแผนกวิชา" เพื่อจัดกิจกรรมเสริมหลักสูตรในรูปแบบต่างๆ และกิจกรรมที่ขึ้นชื่อที่สุด ในสมัยที่ศาสตราจารย์ ม.ร.ว.สุมนชาติ สวัสดิกุล หัวหน้าแผนกวิชาภาษาไทยเป็นประธานชุมนุมภาษาไทย คือ การประชุมทางวิชาการ วันที่ ๒๙ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๐๕ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ได้เสด็จพระราชดำเนินมาทรงร่วมการประชุมครั้งนี้ที่คณะอักษรศาสตร์เป็นการส่วนพระองค์ ทรงเป็นประธานของที่ประชุม ทรงร่วมอภิปราย "ปัญหาการใช้คำไทย" และทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ผู้ทรงคุณวุฒิอื่นๆ เข้าร่วมชี้แจงปัญหาการใช้คำไทยด้วย
ในครั้งนั้นได้ทรงแสดงความสนพระราชหฤทัยและความห่วงใยในปัญหาการใช้ภาษาไทยจนเป็นที่ประทับใจผู้ร่วมประชุมเป็นอย่างมาก นับเป็นพระมหากรุณาธิคุณอย่างหาที่เปรียบมิได้แก่คณะอักษรศาสตร์ เพราะเป็นครั้งแรกและครั้งเดียวที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงร่วมอภิปรายในการประชุมทางวิชาการของสถาบันอุดมศึกษาในประเทศไทย
ต่อมา คณะรัฐมนตรีได้มีมติเมื่อวันที่ ๑๓ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๔๒ เห็นชอบให้กำหนดวันที่ ๒๙ กรกฎาคม ของทุกปีเป็นวันภาษาไทยแห่งชาติ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อน้อมรำลึกในพระมหากรุณาธิคุณของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวที่ได้พระราชทานแนวคิดต่างๆ เกี่ยวกับการใช้ภาษาไทย รวมทั้งเพื่อร่วมเฉลิมฉลองเนื่องในมหามงคลสมัยเฉลิมพระชนมพรรษา ๖ รอบ ในวันที่ ๕ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๔๒ ตลอดจนเพื่อกระตุ้นและปลุกจิตสำนึกของคนไทยทั้งชาติให้ตระหนักถึงความสำคัญและคุณค่าของภาษาไทย อันจะนำไปสู่การร่วมมือร่วมใจกันทำนุบำรุงและอนุรักษ์ภาษาไทย ซึ่งเป็นเอกลักษณ์และสมบัติทางวัฒนธรรมอันล้ำค่าให้คงอยู่คู่ชาติไทยตลอดไป