เพื่อน ๆ เรียกว่า “เหรียญ” แต่ลูกศิษย์เรียกว่า “อาจารย์บีบี” ในตำแหน่งหน้าที่การงานที่เป็น “ครู” และ “ศาสตราจารย์ ดร. บุษบา กนกศิลปธรรม” ในฐานะที่เป็นวิทยากรบรรยายและนักวิจัยสาขาภาษาอังกฤษ

การศึกษาและการทำงาน
หลังจากที่สำเร็จการศึกษาระดับปริญญาตรีอักษรศาสตร์บัณฑิตสาขาภาษาอังกฤษ จากจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้เดินทางไปศึกษาต่อในระดับปริญญาโทสาขาภาษาศาสตร์และภาษาอังกฤษเป็นภาษาต่างประเทศ (Linguistics and EFL) ที่ Southern Illinois University at Carbondale (SIUC) ประเทศสหรัฐอเมริกา จากนั้นเข้ารับราชการตำแหน่งอาจารย์ที่ภาควิชาภาษาอังกฤษ คณะอักษรศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร จนดำรงตำแหน่งผู้ช่วยศาสตราจารย์ในปีพ.ศ. 2533 และรองศาสตราจารย์ในปีพ.ศ. 2540 ต่อมาได้ทุนศึกษาต่อและสำเร็จการศึกษาในระดับปริญญาเอกในปีพ.ศ. 2546 จาก Georgetown University ประเทศสหรัฐอเมริกาในสาขาภาษาศาสตร์ เน้นภาษาศาสตร์ประยุกต์ ตำแหน่งสูงสุดคือได้รับพระกรุณาโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่งศาสตราจารย์สาขาภาษาอังกฤษ เมื่อวันที่ 30 ตุลาคม พ.ศ. 2555

ในฐานะที่เป็น “ครูสอนภาษาอังกฤษ”
นอกจากหน้าที่หลักในฐานะที่เป็น “ครูสอนภาษาอังกฤษ” ที่คณะอักษรศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากรแล้ว ยังเป็นอาจารย์พิเศษสอนระดับปริญญาตรี ระดับปริญญาโท และปริญญาเอก รวมทั้งการเป็นอาจารย์ที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์ทั้งในระดับมหาบัณฑิตและดุษฎีบัณฑิต ณ สถาบันการศึกษาต่าง ๆ ในประเทศไทย เป็นผู้ทรงคุณวุฒิประเมินวิทยานิพนธ์ระดับปริญญาเอกของสถาบันการศึกษาในต่างประเทศอีกด้วย จากการทุ่มเทและใส่ใจในการสอนอันเป็นหน้าที่หลักในสายงาน ผนวกกับประสบการณ์การเรียนและการสอนภาษาอังกฤษที่สั่งสม ได้ถ่ายทอดองค์ความรู้ดังกล่าวในตำราภาษาอังกฤษเพื่อใช้ในการเรียนการสอนระดับอุดมศึกษา เช่น Pronunciation in Action และ English Sociolinguistics at Work ซึ่งได้รับความนิยมอย่างแพร่หลาย

ในฐานะที่เป็น “วิทยากรบรรยาย”
นอกจากหน้าที่การสอนที่ต้นสังกัดแล้ว ยังเป็นวิทยากรบรรยายให้ความรู้กับหน่วยงานการศึกษาระดับประถมศึกษา มัธยมศึกษา และสถาบันอุดมศึกษาหลายแห่งในประเทศ รวมทั้งหน่วยงานการศึกษาของเอกชนเช่น บริษัทสำนักพิมพ์ไทยวัฒนาพานิช จำกัด และบริษัท ทรู คอร์ปอเรชั่น จำกัด (มหาชน) นอกจากนั้น ยังได้รับเชิญเป็นวิทยากรบรรยายที่มหาวิทยาลัยต่าง ๆ ในต่างประเทศ อาทิประเทศสหรัฐอเมริกา และไต้หวัน จากการดำเนินกิจกรรมบริการวิชาการที่เกี่ยวข้องกับการเรียนการสอนภาษาอังกฤษอย่างต่อเนื่องและโดยไม่ย่อท้อ เพื่อมุ่งพัฒนาศักยภาพของครูสอนภาษาอังกฤษของประเทศไทยให้สามารถผลิตผู้เรียนและบัณฑิตภาษาอังกฤษที่พึงประสงค์และสามารถแข่งขันกับชาติอื่นได้ในเวทีโลก จึงได้รับการคัดเลือกให้เป็น “สตรีตัวอย่าง” ประจำปีพุทธศักราช 2558 สาขาบริการวิชาการ ซึ่งจัดโดยมูลนิธิเพื่อสังคมไทย รางวัลไทย และเส้นทางไทย และได้เข้ารับรางวัลจาก พลเอกสุรยุทธ์ จุลานนท์ องคมนตรี เมื่อวันที่ 26 มกราคม พ.ศ. 2559

ในฐานะที่เป็น “นักวิจัย”
การเป็นนักวิจัยอย่างจริงจังในปัจจุบันได้รับแรงกระตุ้นและแรงบันดาลใจขณะศึกษาระดับปริญญาเอกและโดยเฉพาะขณะทำวิทยานิพนธ์ระดับปริญญาเอก ซึ่งได้รับการสนับสนุนทุนวิจัยจาก National Science Foundation (NSF, USA) และทุน TOEFL Grant for Doctoral Research in Second and Foreign Assessment Program จาก Education Testing Service (ETS, USA) เมื่อจบการศึกษาในระดับนี้ เส้นทางชีวิตการเป็นนักวิจัยเริ่มชัดเจนมากขึ้น ได้รับทุนสนับสนุนการทำวิจัย ทั้งจากมหาวิทยาลัยต้นสังกัด สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ (วช.) สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.) และจากแหล่งทุนจากต่างประเทศ เช่น กระทรวงศึกษาธิการของประเทศอินโดนีเซีย เป็นต้น การเป็นผู้ทรงคุณวุฒิประเมินผลงานวิชาการหลากหลายรูปแบบ การเดินทางไปต่างประเทศเพื่อเสนอผลงานวิจัย และการทำหน้าที่เป็นองค์ปาฐก (keynote speaker) มากกว่า 18 ครั้งในช่วงระยะเวลา 10 ปีที่ผ่านมา ทั้งในที่ประชุมวิชาการในระดับชาติและระดับนานาชาติ ทั้งในประเทศและต่างประเทศ แสดงถึงการเป็นที่ยอมรับจากนักวิชาการในวงกว้าง ทุนและรางวัลที่ได้รับสืบเนื่องจากการทำงานวิจัยและเผยแพร่งานวิจัย ได้แก่ ทุน Morley Scholarship จาก the English Language Institute (ELI), University of Michigan, Ann Arbor, USA. รางวัล Solidarity Award จาก World Congress of Applied Linguistics (AILA 2011) Beijing, China และรางวัลผลงานวิจัยยอดเยี่ยม Best Paper Award of the session “Teaching and Education Science” ที่ฮ่องกงเมื่อ พ.ศ. 2557
ด้วยผลงานที่เป็นที่ประจักษ์ข้างต้นดังกล่าว จึงได้รับการยกย่องจากสถานศึกษาให้เป็นศิษย์เก่าดีเด่นของโรงเรียนสมุทรสาครบูรณะ ในโอกาสฉลองครบรอบ 100 ปี และจากสถาบันต้นสังกัด อาทิ “เกียรติบัตรศิลปากรสร้างสรรค์” ที่มอบให้กับผู้ได้รับรางวัลและทำชื่อเสียงให้แก่มหาวิทยาลัยศิลปากรทั้งในระดับชาติและนานาชาติ และ “ข้าราชการพลเรือนดีเด่น” ของมหาวิทยาลัยศิลปากร ในวาระวันคล้ายวันสถาปนามหาวิทยาลัยศิลปากร ประจำปีพุทธศักราช 2558 และ 2559
ความทุ่มเทในการสั่งสอนอบรมศิษย์ การบริการวิชาการ และการเป็นนักวิจัยข้างต้น ส่งผลให้เกิดผลงานวิชาการทั้งในรูปแบบของตำราและการตีพิมพ์บทความวิจัยในวารสารระดับชาติและนานาชาติจำนวนมากที่มี journal impact factor สูงอย่างต่อเนื่อง อาทิ English for Specific Purposes และ IEEE Transactions on Professional Communication จึงได้รับการคัดเลือกจากสำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.) ให้ดำรงตำแหน่ง “เมธีวิจัยอาวุโสสาขาภาษาอังกฤษ” ประจำปีพุทธศักราช 2558 นับเป็นบุคคลแรกของประเทศไทยที่ได้รับรางวัลนี้ในสาขาภาษาอังกฤษ ได้เข้าเฝ้าสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี และรับพระราชทานโล่เกียรติยศ ณ อาคารชัยพัฒนา สวนจิตรลดา เมื่อวันที่ 4 พฤษภาคม 2559 นอกจากนั้น ในฐานะนักวิจัยผู้มีผลงานดีเด่นในการขยายผลในวงกว้าง สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.) จึงได้คัดเลือกให้เป็นหนึ่งในจำนวนนักวิจัย 13 คนจากทั่วประเทศและจากทุกสาขาวิชา ให้สัมภาษณ์และนำเสนอผลการดำเนินการวิจัยผ่านรายการสารคดีโทรทัศน์ชื่อ “The Researcher” ซึ่งคาดว่าจะแล้วเสร็จและสามารถแพร่ภาพทางสถานีโทรทัศน์ได้ในปีพ.ศ. 2560